YDP AGONG : Kenapa Sultan Johor Tolak Tawaran?

Semua telah mengetahui bahawa Sultan Kelantan, Sultan Muhammad V Kelantan dipilih menjadi Yang di-Pertuan Agong ke-15 bagi menggantikan YDP Agong ketika ini, Sultan Kedah, Sultan Abdul Halim Mu'adzam Shah yang bakal tamat pada 12 Disember ini. 

Namun, segelintir sahaja yang mengetahui bahawa, Sultan Johor telah menolak tawaran untuk menjadi Yang di-Pertuan Agong Ke-15 pada mesyuarat khas Majlis Raja-Raja yang berlangsung di ibu negara, pagi tadi.

Menurut kenyataan di Facebook Johor Southern Tiger, tindakan Sultan Ibrahim Sultan Iskandar itu dibuat bagi memberi laluan kepada Sultan Kelantan, Sultan Muhammad V.

“Ini adalah kerana DYMM Sultan Johor ingin memberi tumpuan penuh kepada kedaulatan negeri Johor dan kesejahteraan rakyat Johor,” menurut kenyataan itu.

Sultan Kelantan, Sultan Muhammad V Kelantan dipilih menjadi Yang di-Pertuan Agong ke-15 oleh Mesyuarat Majlis Raja-Raja kali ke-243 (Khas) di Istana Negara hari ini.

Menurut kenyataan Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja, Datuk Seri Syed Danial Syed Ahmad, pelantikan itu berkuat kuasa 13 Disember ini untuk tempoh lima tahun.

Sultan Perak, Sultan Nazrin Muizzuddin Shah, pula dipilih menjadi Timbalan Yang di-Pertuan Agong bagi tempoh sama.

Mesyuarat Khas Majlis Raja-Raja itu dihadiri semua Raja dan dipengerusikan Raja Perlis, Tuanku Syed Sirajuddin Putra Jamalullail.

Lantikan YDP Agong

Ciri yang unik di seluruh dunia dalam sistem pemerintahan beraja Malaysia, jawatan ini digilirkan setiap lima tahun antara sembilan Pemerintah Negeri Melayu. Apabila menjawat jawatan Yang di-Pertuan Agong, seorang kerabat diraja akan dilantik sebagai Pemangku dalam negeri tersebut.

Giliran Negeri.

Sistem penggiliran jawatan Yang di-Pertuan Agong setiap lima tahun dianggap unik. Ini kerana ia menggabungkan tradisi feudal berasaskan keturunan darah dengan konsep moden berasaskan perlembagaan.

Malaysia satu-satunya negara di dunia yang mengamalkan sistem penggiliran ketua negara.

Sistem penggiliran hanya diberikan kepada Raja-Raja Melayu dari negeri yang dahulunya dikenali sebagai Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dan Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu.

Negeri-negeri Melayu Bersekutu terdiri daripada Perak, Negeri Sembilan, Selangor dan Pahang. Manakala Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu iaitu Perlis, Kedah, Kelantan, Terengganu dan Johor. Sementara itu Melaka, Pulau Pinang, Sabah dan Sarawak tidak berpeluang walaupun mereka menganggotai menjawat jawatan tersebut Majlis Raja-Raja.

Selepas kitaran pertama sembilan Yang di-Pertuan Agong (1957-1994), aturan menurut Pemerintah negeri boleh (tetapi tidak semestinya) menurut kitaran yang telah digunakan sebelum itu, iaitu:

1. Negeri Sembilan
2. Selangor
3. Perlis
4. Terengganu
5. Kedah
6. Kelantan
7. Pahang
8. Johor
9. Perak

Yang di-Pertuan Agong akan melantik sebagai istiadat iaitu Yang di-Pertua Negeri, atau Gabenor, kepada 4 buah negeri iaitu Pulau Pinang, Melaka, Sabah dan Sarawak.

Yang di-Pertuan Agong yang ke-14 (sekarang) adalah Sultan Abdul Halim Mu’adzam Shah ibni Almarhum Sultan Badlishah dari Kedah

Faktor Pemilihan

Pemilihan Yang di-Pertuan Agong berdasarkan kepada sistem kekananan dan giliran yang telah ditetapkan. Terdapat beberapa faktor yang akan dipertimbangkan oleh Majlis Raja-Raja melalui undi rahsia bagi menentukan pengganti bagi jawatan Yang di-Pertuan Agong seterusnya.

Syarat yang akan diambil kira ialah:

1. Kekananan di kalangan Sultan dan Raja;
2. Baginda berkenan untuk menjadi Agong;
3. Tidak mengalami kelemahan atau ketidak upayaan mental;
4. Merupakan Raja yang berada di kedudukan teratas;
5. Mendapat sokongan sekurang-kurangnya lima Raja lain;
6. Dan bukan seseorang yang telah memegang jawatan Yang di-Pertuan Agong selama dua penggal berturut-turut.

Faktor lain ialah usia dan tempoh masa pemerintahan dan kalau kita lihat daripada aspek status atau peranan yang dimainkan oleh Yang Dipertua usia dan tempoh masa pemerintahan seseorang Raja di sesebuah negeri amat penting kerana apabila baginda telah menjalankan pemerintahan dalam tempoh yang lama ini dapat menggambarkan kematangannya terhadap cara pemerintahan.

Proses Pemilihan

Mengikut kebiasaan sebelum proses pemilihan berlangsung, Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja terlebih dahulu akan menanyakan raja yang seterusnya dalam senarai giliran mengenai kesediaannya untuk dipilih sebagai Yang di-Pertuan Agong.

Proses pemilihan ini hanya melibatkan raja-raja iaitu hanya raja-raja yang boleh bertanding dan mengundi. Ketika persidangan untuk pemilihan Yang di-Pertuan Agong, Yang di-Pertua Negeri tidak akan ikut hadir. Hanya raja-raja dan Penyimpan Mohor Besar selaku setiausaha mesyuarat yang akan terlibat.

Sembilan raja berkenaan kemudian akan membuat undi rahsia pada sekeping kertas yang tidak bernombor dan sekiranya raja dalam senarai itu mendapat lima undian, baginda dengan rasminya dipilih sebagai Yang di-Pertuan Agong seterusnya. Lazimnya, raja yang paling muda akan diberi tanggungjawab untuk mengira undian bersama-sama Penyimpan Mohor Besar.

Proses yang sama diulangi untuk memilih Timbalan Yang di-Pertuan Agong, yang akan memangku jawatan Yang di-Pertuan Agong semasa ketiadaannya dalam negara atau kerana keuzuran.